Jak to robimy, że w barach, gdzie króluje kurczak w cieście udaje nam się upolować autentyczną wietnamską kuchnie? To proste – prosimy o menu w języku wietnamskim. Nagle ceny skaczą o 100%, a jakość o 1000%. Dlaczego? Bo Wietnamczycy gotując dla siebie nie szczędzą jakościowych składników czy egzotycznych ziół, które na obczyźnie kosztują więcej niż kilka dongów.
Jeśli więc macie smak na sałatkę z korzeni lotosu i skóry z kurzych łapek czy krewetki panierowane w zielonym ryżu to warto podszkolić swój wietnamski. Nazwy dań to najczęściej zbitki dwóch, trzech prostych słów-składników, które powatarzają się w różnych konfiguracjach. Zrozumienie znaczenia jest więc banalne i w porównaniu do np. kuchni chińskiej nie będziecie musieli zastanawiać się, co kryje się pod nazwą ryba-wiewiórka czy przysmak Buddy.
Z naszym mini-słowniczkiem będziecie zamawiać jak pro – a ta tajemna wiedza może Wam się przydać zarówno w najbliższym barze orientalnym, jak i podczas wyprawy do Wietnamu, kiedy będziecie zastanawiać się, co właściwie trafiło do Waszej miseczki. Oczywiście poniższa lista mogłaby się ciągnąć w nieskończoność, dlatego zdecydowaliśmy się ograniczyć ją do dań i składników kuchni północnego Wietnamu, skąd pochodzi większość gotujących w Polsce kucharzy.
Makarony:
- bún – cienki makaron ryżowy
- phở – makaron ryżowy w formie wstążek (lub świeże ciasto makaronowe)
- miến – makaron z fasoli mung lub manioku lub paciorecznika (dong riềng)
Główne składniki:
- bò – wołowina
- gà – kurczak
- vịt (ngan) – kaczka
- lợn – wieprzowina
- dê – kozina
- cá – ryba
- tôm – krewetki
- mực – kalmary
- cua (ghẹ) – krab
- hải sản – owoce morza
- đậu phụ – tofu
- nộm (gỏi) – sałatka
- canh – lekka zupa bez makaronu
- cơm – ugotowany ryż
- trà – herbata
- cà phê – kawa
- sữa – mleko
- bánh mì – wietnamska bagietka
- bánh – klasyfikator dla wypieków, klusek, ciastek smażonych, gotowanych klasycznie i na parze (zarówno wytrawnych, jak i słodkich)
Inne przydatne słowa:
- cuốn – zawijać
- chiên – smażyć na głębokim tłuszczu
- xào – smażyć np. makaron
- rán – smażyć np. sajgonki
- hấp – gotować na parze
- kho – dusić w karmelu i sosie rybnym
- chả – mielonka (gotowana na parze i smażona), kiełbasa, kotlet
- sốt – sos
- chua – kwaśny
- sả ớt – z dodatkiem trawy cytrynowej i chili
Wiele można się domyślić – tutaj dłuższa lista popularnych dań:
- phở bò = makaron ryżowy wstążki + wołowina = wywar wołowy z makaronem ryżowym
- bún chả = makaron ryżowy + wieprzowy kotlet = danie z makaronem ryżowym, kotlecikami i grillowanym boczkiem w kwaśnej zalewie, jako dodatek góra ziół
- bún bò Nam Bộ = cienki makaron ryżowy + wołowina + stara nazwa południa Wietnamu = cienki makaron ryżowy w zalewie z wołowiną, pochodzący z Nam Bộ
- bún cá = cienki makaron ryżowy + ryba = zupa rybna z cienkim makaronem ryżowy
- gỏi cuốn = sałatka + zawijać = świeże sajgonki z warzywami
- tôm chiên = krwetki + smażyć na głębokim tłuszczu = krewetki smażone na głębokim tłuszczu
- canh chua cá = zupa + kwaśny + ryba = zupa rybna zakwaszana np, tamaryndowcem
- đậu phụ sốt cà chua = tofu + sos + pomidor = tofu w sosie pomidorowym
- bún bò Huế = cienki makaron ryżowy + wołowina + miasto Hue = wieprzowa zupa z cienkim makaronem ryżowym i wołowiną, pochodząca z miasta Hue
- cà phê sữa đá = kawa + mleko + lód = wietnamska kawa z dodatkiem skondensowanego mleka i lodem
- trà xanh = herbata + zielony = zielona herbata
- cơm rang = ryż + smażyć = ryż smażony
- bánh rán = ciastko + smażyć = wietnamski pączek
Powodzenia w zamawianiu autentycznej kuchni wietnamskiej 🙂