Przyznajemy się! Zabraliśmy się do tego testu z wypiekami na twarzy, motywowani nieposkromioną ciekawością – jak to jest w jednej chwili spróbować blisko dwudziestu sosów chili typu Sriracha? Na dodatek niektóre z nich jeszcze przed chwilą stały na sklepowej półce w Tajlandii i trafiły do nas dzięki najlepszym na świecie czytelnikom!
Do pseudo-obiektywnego pomiaru potrzebowaliśmy około 80 powtórzeń (wielokrotne porównania) oraz… miski pełnej niesolonego ryżu do mało wyrafinowanego oczyszczania kubków smakowych. W efekcie uzyskaliśmy ranking oparty na bardzo subiektywnych wrażeniach zmysłowych w połączeniu z analizą składu. Ten ostatni element testu jest szczególnie ważny, ponieważ wierzymy w potęgę wyboru portfelem – rezygnując z produktów z kontrowersyjnym składem świadomie kształtujemy polski rynek spożywczy. Choć odrobinę.
Tajska historia sosu pozostaje w cieniu Srirachy z kogutkiem
Zacznijmy jednak od początku, czyli zagmatwanej historii słynnego sosu Sriracha (ซอสพริกศรีราชา). Jego nazwa pochodzi od regionu i miasta położonego na wschodnim wybrzeżu Zatoki Tajskiej, zapisywanego oficjalnie Si Racha (ศรีราชา) i ten sposób wymowy jest moim zdaniem najbardziej sexy. Sos przygotowywany jest z dość dużych papryczek chili, o bogatym smaku, zwanych prik chee fah (พริกชี้ฟ้า). Najsłynniejsza marka w Tajlandii to Sriraja Panich, niestety nieodstępna w Polsce, gdzie z kolei nie brakuje tajskich sosów o znacznie gorszym składzie (konserwanty, zagęstniki, wzmacniacze smaku).
Tajska historia sosu pozostaje jednak w cieniu najbardziej popularnej Srirachy z kogutkiem na opakowaniu, pochodzącej z…. Kalifornii. Jej początki sięgają lat 70, kiedy wietnamski uchodźca (o chińskich korzeniach) David Tran rozpoczął swoje eksperymenty z produkcją różnych azjatyckich sosów chili: wietnamskiego tương ớt sa tế, indonezyjskiego sambal badjak i tajskiej Srirachy. Ta ostatnia, przygotowywana z czerwonych jalapeño, stała się sztandarowym produktem firmy Huy Fong i zyskała światową sławę. Wiecie skąd wziął się na jej butelce kultowy kogut? To zakamuflowana data urodzenia właściciela w chińskim kalendarzu!
To właśnie rodzaj, jakość oraz wykorzystanie jedynie świeżych chili decyduje w głównej mierze o smaku sosu – reszta składników to najczęściej ocet, cukier, sól i czosnek. Nie mamy więc dla Was prostych odpowiedzi – kogutek czy gąska, tajskie czy amerykańskie chili. Zajrzyjcie do rankingu i sami zdecydujcie!
Sosy Sriracha
Flying Goose (wersja klasyczna)
Produkcja: Tajlandia
W smaku dominuje czosnek, jest bardziej słodki niż jego największy konkurent – Huy Fong z kogutkiem, dość rzadki i jasny. Przed testem odpowiadał nam jego bardziej rozbudowany profil smakowy – obecnie preferujemy delikatniejsze doprawienie i mocną paprykowość.
Smak: ★★★☆☆
Ostrość: ★★★☆☆
Skład: ★★★☆☆
Chili 61%, cukier, czosnek, sól, woda, kwas octowy (E260), kwas cytrynowy (E330), glutaminian sodu (E621), guma ksantanowa (E415), sorbinian potasu (E202)
Flying Goose (extra chili)
Produkcja: Tajlandia
Zdobył nasze uznanie intensywnie paprykowym smakiem (70% chili – to prawie 20 punktów procentowych więcej niż najbliżsi konkurenci) oraz dość gęstą konsystencją (na szczęście nie przypominającą kisielu!). Jest ostrzejszy i nie ma w składzie czosnku, co nam bardzo odpowiada. Nasz faworyt! Jedyny minus to wzmacniacz smaku i konserwant w składzie.
Smak: ★★★★★
Ostrość: ★★★★☆
Skład: ★★★★☆
Chili 70%, cukier, sól, woda, kwas octowy (E260), kwas cytrynowy (E330), guma ksantanowa (E415), glutaminian sodu (E621), sorbinian potasu (E202)
Flying Goose (cebula)
Produkcja: Tajlandia
Mocny smak cebuli dominuje sos.
Smak: ★★☆☆☆
Ostrość: ★★★☆☆
Skład: ★★★☆☆
Chili 55%, cukier, cebula 15%, sól, woda, ocet, kwas cytrynowy, glutaminian sodu (E621), sorbinian potasu (E202), guma ksantanowa (E415)
Flying Goose (trawa cytrynowa)
Produkcja: Tajlandia
Jedyny zupełnie niezjadliwy sos – w składzie zawiera 15% trawy cytrynowej, ale aromat wydaje się być sztuczny.
Smak: ★☆☆☆☆
Ostrość: ★★★☆☆
Skład: ★★★☆☆
Chili 52%, cukier, trawa cytrynowa 15%, sól, woda, ocet, kwas cytrynowy, glutaminian sodu (E621), sorbinian potasu (E202), guma ksantanowa (E415)
Flying Goose (imbir)
Produkcja: Tajlandia
Kolejny sos o zbyt dominującym „sztucznym” aromacie.
Smak: ★★☆☆☆
Ostrość: ★★★☆☆
Skład: ★★★☆☆
Chili 55%, cukier, imbir 15%, sól, woda, kwas octowy (E260), kwas cytrynowy (E330), glutaminian sodu (E621), guma ksantanowa (E415), sorbinian potasu (E202)
Thai Pride (zielone chilli)
Produkcja: Tajlandia
Sos intryguje zielonym kolorem, ale przez mocne doprawienie czosnkiem bardzo przypomina klasyczną wersję Flying Goose (Srirachy z gąską).
Smak: ★★★☆☆
Ostrość: ★★☆☆☆
Skład: ★★★☆☆
Zielone chili 54%, cukier, czosnek, sól, woda, kwas cytrynowy (E330), kwas octowy (E260), glutaminian sodu (E621), guma ksantanowa (E415), sorbinian potasu (E202)
Thai Pride (żółte chilli)
Produkcja: Tajlandia
Sos o miodowym kolorze, słodki, lekko gorzki, prawie niewyczuwalna kwasowość.
Smak: ★★☆☆☆
Ostrość: ★★★☆☆
Skład: ★★★☆☆
Żółte chili 66%, cukier, sól, woda, kwas octowy (E260), kwas cytrynowy (E330), glutaminian sodu (E621), guma ksantanowa (E415), sorbinian potasu (E202)
Huy Fong (kogutek)
Produkcja: Stany Zjednoczone
Kultowa Sriracha wybija się kwasowością i prostym paprykowym smakiem, ostrym na poziomie między 1000 a 2500 SHU. Aż trudno uwierzyć, że w składzie ma czosnek, bo jest prawie niewyczuwalny!
Smak: ★★★★★
Ostrość: ★★★★☆
Skład: ★★★☆☆
Chili, cukier, sól, czosnek, ocet destylowany, sorbinian potasu (E202), wodorosiarczyn sodu (E222), guma ksantanowa (E415)
Uni-Eagle
Produkcja: Tajlandia
Sos jest bardzo rzadki, jasny. Dominuje w nim kwaśny, czosnkowy smak (ale nie aż tak intensywny jak klasycznej wersji Flying Goose). Ciekawym dodatkiem jest ocet z trzciny cukrowej.
Smak: ★★★★☆
Ostrość: ★★★☆☆
Skład: ★★★★☆
Chili 56%, czosnek, cukier, sól, ocet z trzciny cukrowej, sorbinian potasu (E202), guma ksantanowa (E415)
Kai Brand
Produkcja: Tajlandia
Najbardziej kwaśny sos spośród wszystkich biorących udział w rankingu. Ma rzadką konsystencję oraz jasny kolor. Bardzo nie podoba nam się jego długi skład z dwoma konserwantami (w tym omijany przez nas benzoesan sodu) i sztucznym słodzikiem, który budzi kontrowersje (zakazany m.in. w Kanadzie).
Smak: ★★★☆☆
Ostrość: ★★★☆☆
Skład: ★☆☆☆☆
Chili 35%, woda 20%, cukier 15%, destylowany ocet 10%, czosnek 10%, sól 7%, modyfikowana skrobia z tapioki 2%, kwas cytrynowy (E330) 0,1%, glutaminian sodu (E621) 0,3%, barwnik – ekstrakt z papryki (E160c) 0,3%, benzoesan sodu (E211) 0,08%, pirosiarczyn sodu (E223) 0,001%, guma ksantanowa (E415) 0,05%, sztuczny słodzik – sacharynian sodu (E 954) 0,001%.
Real Thai
Produkcja: Tajlandia
Słodki i jakby warzywny sos – brak zrównoważenia smaków.
Smak: ★☆☆☆☆
Ostrość: ★★★☆☆
Skład: ★★★★☆
Chili 56%, czosnek, cukier, ocet destylowany, sól, sorbinian potasu (E202), guma ksantanowa (E415)
House of Asia
Produkcja: Tajlandia
Najgęstszy ze wszystkich sosów, ale o ziarnistej konsystencji. Nie jest bardzo czosnkowy ani kwaśny – dominują słodkie i warzywne nuty. W składzie znajdziemy dwa konserwanty, w tym najmniej przez nas lubiany benzoesan sodu.
Chili 53%, woda, cukier, czosnek, sól, skrobia modyfikowana z tapioki, kwas octowy (E260), pirosiarczyn sodu (E223), benzoesan sodu (E211)
Smak: ★☆☆☆☆
Ostrość: ★★★☆☆
Skład: ★★★☆☆
Sosy chilli
Heinz Chili Sauce
Produkcja: Tajlandia
Słodki, niezbyt ostry sos o konsystencji kisielu. Cieszy brak konserwantów i wzmacniaczy smaku, ale niestety rozczarowuje mała ilość chili.
Chili 28%, ocet 10%, cukier 23%, czosnek 9,5%, sól jodowana 5%, zagęstnik – hydroksypropylofosforan diskrobiowy (E1442), guma ksantanowa (E415)
Smak: ★★☆☆☆
Ostrość: ★☆☆☆☆
Skład: ★★★★☆
Roza Chilli Sauce
Produkcja: Tajlandia
Ma przyjemny złożony słodko-gorzki smak, ale mógłby być bardziej zrównoważony kwasowością. Świetny skład, ale niestety mało chili.
Chili 27%, cukier 20%, ocet 10%, czosnek 5%, sól jodowana 5%, zagęstnik – hydroksypropylofosforan diskrobiowy (E1442), guma guar (E412) 2%.
Smak: ★★★★☆
Ostrość: ★★☆☆☆
Skład: ★★★★☆
Flying Goose (z majonezem)
Produkcja: Tajlandia
Mamy słabość do majonezu ze srirachą, ale niestety w tym przypadku jego jakość rozczarowuje – zwłaszcza smakiem oleju (jajek w składzie brak).
Woda, chili 20%, olej sojowy, cukier, ocet destylowany, kukurydziana skrobia modyfikowana, sól, guma ksantanowa (E415), czosnek, musztarda, kwas octowy (E260), kwas cytrynowy (E330), glutaminian sodu (E621), sorbinian potasu (E202), przeciwutleniacz – tetr-butylohydroksychinon TBHQ (E319)
Smak: ★★☆☆☆
Ostrość: ★☆☆☆☆
Skład: ★☆☆☆☆
Vifon (sos chilli)
Produkcja: Wietnam
Gęsty sos o jasnej barwie. Dominuje słodki smak, brakuje zrównoważenia kwasowością, na dodatek zawiera mało chili i jako jedyny tajemnicze aromaty.
Woda, cukier, chili 20%, czosnek, sól, koncentrat pomidorowy, skrobia, kwas octowy (E260), kwas cytrynowy (E330), sorbinian potasu (E202), aromat.
Smak: ★☆☆☆☆
Ostrość: ★★☆☆☆
Skład: ★★☆☆☆
Werdykt
Największym konkurentem Srirachy z kogutkiem jest mocno czosnkowa, pochodząca z Tajlandii Sriracha z gąską w logo. Do tej pory była naszą ulubioną, ale przez test straciła swoją zaszczytną pozycję, na rzecz jednej ze swoich wielu wariacji – extra chili, o najwyższej zawartości papryczek chili – 70%, dzięki której jest nie tylko ostra, ale i pełna smaku. Po przetestowaniu tak wielu sosów zauważyliśmy, że nie lubimy zbyt mocnego aromatu dodatków – trawy cytrynowej, imbiru, cebuli czy nawet czosnku, który jest obowiązkowym jej elementem.
Największym zaskoczeniem były dla nas również sosy zakupione w Tajlandii, a nie dedykowane na rynek światowy – wśród nich znalazł się jeden o najgorszym i najdłuższym składzie oraz dwa, które chociaż w nazwie nie mają Srirachy, mają taką samą recepturę, a na dodatek jako jedyne w rankingu nie zawierają żadnych konserwantów i glutaminianu sodu!
- Sriracha Flying Goose (extra chilli)
- Sriracha Huy Fong (kogutek)
- Uni-Eagle
- Flying Goose (wersja klasyczna)
- Kai Brand
- Thai Pride (zielone chilli)
- Flying Goose (cebula)
- Thai Pride (żółte chilli)
- Flying Goose (imbir)
- Real Thai
- House of Asia
- Flying Goose (trawa cytrynowa)
Dodatkowo (sosy chilli, które nie nazywają się srirachą):
- Roza Chilli Sauce
- Heinz Chili Sauce
- Flying Goose (z majonezem)
- Vifon (sos chilli)
Większość testowanych przez nas sosów Sriracha dostępnych jest w sklepach wietnamskich w CH Marywilska – boksy A001 i B180-181.
